Cześć Przyjaciele!
Co roku Gdańsk oraz inne miasta tracą zabytkową tkankę. Czasami są to mało wartościowe kamienice, nierzadko całkiem solidne i piękne obiekty.
Budynki są wyburzane ze względu na ich stan techniczny, potrzebę miejsce pod nową drogę bądź zwykły brak pomysłu i pieniądzy na zagospodarowanie.
W takiej sytuacji TYM MOCNIEJ cieszą zabytkowe budowle, które odzyskały blask! W niniejszym artykule chciałbym pokazać Wam siedem zabytków w Gdańsku, które zostały wspaniale odrestaurowane i zaadaptowane do nowych funkcji.
Życzyłbym Gdańskowi i każdemu miastu jak największej ilości tego typu prywatnych i publicznych inwestycji. Miasto wówczas pięknieje, ale co istotniejsze, mamy do czynienia z zachowaniem wartościowej architektury, tak wiele mówiącej o danym okresie w historii miasta.
Zapraszam serdecznie do zestawienia i życzę miłej lektury 🙂
1. Oruński Ratusz
Neogotycki gmach zbudowano w 1867 roku przy ulicy Gościnnej na Oruni. Charakterystyczna ceglana fasada ze sterczynami i płaskorzeźbami greckivch bogiń stanowi ważny element układanki “Oruńskiej starówki”. Budynek mieścił różne urzędy, policje i milicje, Ośrodek Pomocy Społecznej oraz Ośrodek Pomocy Bezrobotnym. Niestety od dłuższego czasu Oruński Ratusz niszczał, budząc smutek wśród mieszkańców. Całe szczęście gmach kupiło Miasto Gdańsk i w latach 2020-2021 wyremontowało. Przechadzając się obecnie ulicą Gościnną, można podziwiać oczyszczoną i lśniącą neogotycką elewacje frontową. W budynku działa rada dzielnicy Orunia-Św. Wojciech-Lipca, Biblioteka oraz Gdańska Fundacja Innowacji Społecznej.
2. Dom Zdrojowy w Brzeźnie
Dom Zdrojowy w Brzeźnie jest zdaje się najbardziej spektakuralną przemianią ostatnich lat jeśli chodzi o zabytkowe budynki w Gdańsku. Zbudowany pod koniec XIX wieku gmach przetrwał wojnę, jednakże później został przeznaczony na mieszkania komunalne i popadł w zapomnienie. Jeszcze kilka lat temu przynosił wstyd i budził smutek, a przypomnę, że jest to mocno turystyczny fragment miasta, zatem Dom Zdrojowy był raczej słabą jego wizytówką. Zwrot akcji nastąpił w 2019 roku, kiedy to zaczął się generalny remont zabytku, który stał się filią Hevelianum. Odremontowany Dom Zdrojowy oraz teren zielony wokół niego stały się wizytówką Brzeźna i całego Gdańska. Od wstydu do dumy.
3. Gmach gimnazjum przy Targu Maślanym
Przenosimy się do Historycznego Śródmieścia, a dokładniej na Stare Przedmieście i swego czasu jeden z piękniejszych placów Gdańska – Targ Maślany. Przy owym placu w XIX wieku stanęły dwa budynki, a jednym z nich był gmach Gimnazjum wzniesiony w latach 1834-1837. Po wojnie za neogotycką fasadą mieściło się Technikum Przemysłu Spożywczego, które ze względu na zły stan techniczny budynku, w 2009 roku przeniosło się na Orunię. Gmach, skądinąd piękny, był coraz mocniej zaniedbany. Całe szczęście miasto podjęło decyzję o jego remoncie. Obecnie w odrestaurowanym zabytkowym gmachu dawnego Gimnazjum Miejskiego mieszczą się Wydział Geodezji Urzędu Miasta Gdańska.
4. Gmach poczty przy Targu Maślanym
Jak wspomniałem w trzecim punkcie, przy Targu Maślanym stanęły dwa gmachy. Pierwszy był budynek Gimnazjum Miejskiego, z kolei drugim, wzniesionym w latach 1875-1878, gmach Naddyrekcji Poczty Królewskiej. Ceglana fasada zdobi południową pierzeję Targu Maślanego (dawniej Winterplatz). Neogotycki gmach również potrzebował odświeżenia, bowiem nadgryziona zębem czasu elewacja nie budziła zachwytu. W 2020 roku zakończył się remont budynku Naddyrekcji Poczty Królewskiej, do którego przeniesiono Urząd Pracy.
5. Łaźnia na Dolnym Mieście
Dwa następne budynki, które chciałbym Wam pokazać w tym zestawieniu, nie są tak zdobne i nie budzą aż tyle zainteresowania, jednakże cieszy ich obecny stan i to jak funkcjonują. Mowa o budynkach Łaźni. Łaźnia na Dolnym Mieście została zbudowana w latach 1905-1908 i jako taka działała do lat 80-tych XX wieku. Przez pewien czas budynek niszczał, aż w latach 2014-2015 w ramach rewitalizacji Dolnego Miasta został odremontowany i przeznaczony na siedzibę Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia.
6. Łaźnia w Nowym Porcie
Budynek Łaźni w Nowym Porcie zbudowano w podobnym czasie co ten na Dolnym Mieście. Ich historia jest bardzo podobna, gdyż tutaj również przez długi czas, bo do lat 70-tych XX wieku, zażywano kąpieli. W ramach rewitalizacji Nowego Portu (pierwszy etap) wyremontowano ów zabytek i przeznaczono na Centrum Edukacji Artystycznej “Łaźnia 2” gdzie realizowane są cele kulturalne na rzecz mieszkańców dzielnicy.
7. Dwór Uphagenów na Dolnym Mieście
Dwór Uphagenów z 1800 roku, który później wraz z ceglaną zabudową wzdłuż ul. Kieturakisa, stanowił kompleks szpitalny. Przez wiele lat zostawiony samemu sobie. Obecnie, za sprawą firmy Arche, całość została wyremontowana i przeznaczona na hotel. Efekt renowacji jest PRZECUDNY. Zajrzyjcie koniecznie na dziedziniec.
Kilka (ważnych) słów na koniec
Dziękuję Wam serdecznie za lekturę nowego artykułu i wizytę na blogu. Jak widzicie mamy w Gdańsku zabytkowe budynki, które udało się uratować. Wiele w nich przeszło niezwykłą przemianą i stało się powodem do dumy.
Dajcie znać co myślicie o tych gmachach i ich obecnym przeznaczeniu i napiszcie czy mam w przyszłości zrobić kolejne tego typu zestawienie? 😉