Cześć Przyjaciele!
Myśląc o Gdańsku przez pryzmat świątyń, od razu widzimy ogromną Bazylikę Mariacką – największy ceglany kościół świata, Kościół Św. Katarzyny, w którym pochowany jest Jan Heweliusz lub Katedrę w Oliwie, która szczęśliwie przetrwała wojnę, a w środku można podziwiać ponad 20 wartościowych ołtarzy.
Jednakże Gdańsk to również małe, niepozorne, śliczne i klimatyczne kościółki. Rozlokowane w najróżniejszych dzielnicach, stanowią ich atrakcje, będąc jednocześnie atrakcją samą w sobie.
Pewnie gdyby któraś z owych świątyń stała w małym miasteczku, robiłaby za jeden z najważniejszych zabytkowych obiektów. W dużym Gdańsku wiele “mniejszych” zabytków niknie, pozostaje niezauważonych.
Z tego względu niniejszy artykuł jest im poświęcony. Oto 7 pięknych i klimatycznych kościółków w Gdańsku!
1. Kościół Św. Walentego
Kościół Św. Walentego jest ozdobą Matarni. Skryty w nieco tajemniczym miejscu budynek pochodzi z przełomu XIV i XV stulecia. Później był kilkukrotnie odbudowywany.
Wartością świątyni jest fakt, iż przetrwała II Wojnę Światową, zaś we wnętrzu zachowało się zabytkowe wyposażenie. Trzy ołtarze z XVIII wieku, barokowa ambona, organy z 1850 roku bądź malowidła przedstawiające świętych.
Na ceglanym szczycie nad prezbiterium latem gniazdują bociany. Kościół Św. Walentego wraz z najbliższą okolicą są namiastką spokoju, wsi i natury w dużym mieście.
2. Kościół Św. Wojciecha
Kościół Św. Wojciecha znajduje się w części Gdańska o takiej samej nazwie – Św. Wojciech – od południa graniczącej z Pruszczem Gdańskim.
Pierwsza świątynia została zbudowana na początku XIV wieku, więc prawdopodobnie nie było jeszcze Kanału Raduni. W XV wieku dobudowano wieżę od strony kanału, który już wówczas działał. Niestety w 1537 roku świątynia została zniszczona przez pożar. Jednakże jeszcze w tym samym stuleciu odbudowana przez biskupa Stanisława Karnkowskiego.
Wnętrze kryje zabytkowe wyposażenie takie jak tryptyk z XV wieku oraz ołtarz główny. Co ciekawe, drewniana wieża jest zbudowana bez użycia gwoździ.
Ściany kościoła pokryte są białą farbą co w połączeniu z czerwoną dachówką daje super efekt! Jeśli do tego dołożymy płynący obok Kanał Raduni oraz zalesione wzgórza, mamy sielski krajobraz daleki od miejskiego.
3. Kościół Św. Anny i Joachima
Pierwotnie Kościół Św. Anny w Letnicy zbudowano w latach 1932-1933 po dwóch dekadach starań (inicjatywa Antoniego Michny w 1912 roku). Z powodu braku funduszy, wzniesiono jedynie głowną, środkową nawę. Co ciekawe z Kościoła Św. Mikołaja przekazano do nowego letnickiego kościółka trzy obrazy. Co jeszcze ciekawsze, plan zakładał budowę trójnawowej bazyliki z wieżą, jednak jak wspomniałem wyżej – z powodu braku funduszy – nie zrealizowano tego planu. Kościółek jest ozdobą Letnicy.
4. Kościół Bożego Ciała
Kościół Bożego Ciała położony jest w Historycznym Śródmieściu, a jednak nieco na uboczu. Niewielki, acz malowniczy kościółek stoi u podnóża Góry Gradowej, zaś jego historia sięga średniowiecza.
Obecna świątynia została odbudowana po oblężeniu w 1577 roku. Około 100 lat później dobudowano barokową poprzeczaną nawę. W 1707 roku postawiono wyjątkową, bo zewnętrzną ambonę, którą można oglądać do dzisiaj.
Wnętrze kryje prospekt organowy Friedricha Rudolfa Dalitza (1721-1804), sufit pokryty jest malowidłem Christiana Friedricha Falkenberga (1675-1745, ucznia gdańskiego malarza Andreasa Stecha) w 1709 r., zaś najcenniejszy skarb – obraz Hansa Vredemana de Vriesa (1527-1604) pt. „Alegoria Grzechu i Zbawienia” z końca XVII w. – obecnie znajduje się w Muzeum Narodowym.
Kościół Bożego Ciała warto wpleść w zwiedzanie fortów Góry Gradowej.
5. Kościół Św. Jana Bosko
Kościół Św. Jana Bosko jest główną dominantą ulicy Gościnnej na Oruni. Został wzniesiony w latach 1820-1823 wg. proj. bardzo znanego pruskiego architekta – Karla Friedricha Schinkla.
To przykład neogotyku, choć niestety wnętrza po 1975 roku zostały przebudowane. Obecnie można zobaczyć organy z 1912 roku.
Co ciekawe, to już trzeci Oruński kościół. Pierwszy został zbudowany w połowie XV wieku, zaś drugi w wieku XVII, gdy poprzedni został zniszczony.
Warto odwiedzić Orunię i zwiedzić tę uroczą i jakże ciekawą świątynię.
6. Kościół Św. Jadwigi Śląskiej
Oryginalny XIX-wieczny Kościół Św. Jadwigi Śląskiej jest ozdobą nowoporckiej ulicy Oliwskiej. Jego budowa wyniknęła z potrzeby katolików, którzy na nabożeństwa musieli maszerować aż do Kościoła Św. Jakuba w Oliwie. Zbudowano zatem w latach 1857-1858 tę uroczą świątynię.
7. Kościół Matki Bożej Bolesnej
Położony na wschód od Historycznego Śródmieścia Gdańska Kościół Matki Bożej Bolesnej, zbudowano w drugiej połowie lat 20-tych XX wieku. Zyskał neogotyckie szaty, np. cudowne schodkowe szczyty – zaś lekkości całości dodaje sygnaturka. Warto spojrzeć na ową świątynię od strony ulicy Litewskiej, gdy wyrasta nad Opływem Motławy.
Kilka (ważnych) słów na koniec
Dziękuję serdecznie za lekturę nowego artykułu i wizytę na blogu. Mam nadzieję, że temat Was zainteresował. 😉
Zachęcam również do innych wpisów, bowiem jest ich ponad 770!
Zapraszam mocno do śledzenia mnie na Facebooku na stronie 7 zdjęć z Gdańska oraz obserwowania na Instagramie na profilu 7 zdjęć z Gdańska.
Odkrywajcie Gdańsk, pokazujcie innym i cieszcie się tym! Pozdrawiam, Cześć! 🙂
