Cześć Przyjaciele!
Gdańsk kryje OGROM ciekawostek i mało znanych faktów, o których pragnę Wam opowiadać. Na przestrzeni kilkunastu lat świadomej podróży przez swoje miasto, przekonałem się o jednym – to miasto zaskakuje na każdym kroku.
Z tego względu rozpoczynamy nowy cykl artykułów pt. “Ciekawostki gdańskich dzielnic”! Owszem, nie odkryje w ten sposób nawet w 1% tego co kryje stolica Pomorza, jak jest intrygująca i pociągająca, jak wiele ciekawych postaci zrodziła i jak często musiała sobie radzić z przeciwnościami losu.
Mam jednocześnie przekonanie, iż jeśli dokończę ten cykl, będziemy mieli zbiór kilkuset wspaniałych i wartych poznania ciekawostek na temat Gdańska.
W ramach każdego wpisu, wypiszę siedem ciekawostek odnoszących się do konkretnej dzielnicy miasta. W przypadku, gdy trudno będzie mi znaleźć siedem ciekawostek, połączę dwie sąsiadujące ze sobą dzielnice.
To TRZECI wpis z tej serii. Pozostałe macie niżej:
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WRZESZCZ – Gdzie bywał król Polski?, jeden z pierwszych takich parków!, wrzeszczański modernizm :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WYSPA SOBIESZEWSKA – Jak natura i człowiek stworzyły wyspę?, zjawiskowa fauna, wyjątkowy prom :O
Na niektórych z Was, szczególnie mieszkańców i osób trochę głębiej interesujących się miastem, nie zrobię wielkiego wrażenia. Mam jednak wrażenie, iż wiele osób może na nowo odkryć Gdańsk. Choćby dlatego warto.
Zapraszam do lektury! Oto 7 ciekawostek na temat Oliwy 🙂
1. Jak dawniej wyglądała wieża na Pachołku?
Wzgórze Pachołek w Oliwie, choć nie najwyższe w mieście (100,8 metra n.p.m.), znane jest niemal każdemu z FENOMENALNEJ panoramy miasta, jaka roztacza się z wieży widokowej. Obecna, stalowa konstrukcja, została postawiona w 1975 roku, jednakże historia wykorzystania tego miejsca na cele rekreacyjne, sięga XVIII wieku. Wówczas, w 1798 roku postawiono na Pachołku pawilon widokowy, który w 1882 roku został zastąpiony murowaną wieżą. Szkoda, że po zniszczeniu wieży w 1945 roku nie zdecydowano się na jej odbudowę. To jak wyglądała, sprawdzicie TUTAJ.
2. Początki Parku Oliwskiego
Myślę, że większość z Was zgodzi się z tym, iż Park Oliwski jest najpiękniejszym parkiem na Pomorzu i jednym z ładniejszych w całej Polsce. Oliwski ogród ma kilkanaście hektarów, a swój wygląd zyskał w dużej mierze w XVIII wieku za czasów opata Jacka Rybińskiego oraz jego następcy – Karla Hohenzollerna–Hechingena – który zatrudnił ogrodnika Georga Salzmanna. Jak widzicie, na rozwój parku cały czas miał zakon ojców Cystersów. I tak było od początku, bowiem początki Parku Oliwskiego, to ogród założony przez Cystersów, sprowadzonych do Oliwy w 1186 roku. Zakonnicy słynęli z tego, iż potrafili wykorzystać otaczającą ich naturę do codziennego funkcjonowania. Dokładnie tak samo było w Oliwie. Gdyby nie oni, być może dzisiaj nie cieszylibyśmy się tak wspaniałym parkiem.
3. Najwyższy w północnej Polsce
Moi Drodzy właśnie w Oliwie stoi najwyższy budynek w północnej Polsce. Wieżowiec “Olivia Star” został zbudowany w latach 2015-1018, zmieniając totalnie krajobraz dzielnicy i całego miasta (widać go z wielu punktów Gdańska). Mierzy do dachu 156 metrów, zaś wraz z masztami 180 metrów wysokości. Wysokość całkowita nawiązuje do wydarzeń sierpniowych 1980 roku, a jego szczyt naśladuje wyglądem stojącą po sąsiedzku Halę Olivia. W całej Polsce mamy sporą ilość wyższych budynków, jednakże na północy kraju Olivia Star dzierży miano najwyższego wieżowca. Co ciekawe, na 32 piętrze znajduje się taras widokowy. Z 130 metrów zobaczycie sporą część Gdańska, jak również Sopotu i Gdyni.
4. Ogród Zoologiczny
Ogród Zoologiczny w Oliwie jest w moim przekonaniu najpiękniej położonym ZOO w Polsce. Położenie w dolinie nad Potokiem Rynarzewskim w otoczeniu morenowych, porośniętych lasem wzgórz. Różnice wysokości i wielkość ogrodu, pozwoliły na urządzenie naprawdę wielkich wybiegów dla zwierząt.
Co ciekawe, ogród być może by nie powstał, gdyby nie mieszkańcy Gdańska i okolic. Przynosili oni zwierzęta, budowali drogi, wybiegi, zaś dzięki temu, że Gdańsk to miasto portowe, udało się pozyskać pierwsze egzotyczne zwierzaki.
Co również interesujące, w latach 80-tych Oliwski ogród zoologiczny, zamieszkiwany był przez nosorożca białego, niedźwiedzia polarnego czy lemury katta, a frekwencja była niemal taka, jak obecnie.
Początki ZOO to 1954 rok, jednakże na jego terenie znajdziemy miejsca świadczące o tym, iż ów śliczny teren był i wcześniej wykorzystywany. W centralnym miejscu Ogrodu Zoologicznego stoi śliczny, szachulcowy budynek. Obiekt jest starszy niż sam ogród, bowiem na początku XX wieku, mieściło się w nim Sanatorium Strauchmule. Kuracje przechodziły tutaj osoby cierpiące na reumatyzm i choroby górnych dróg oddechowych. Budynek sanatorium przetrwał wojnę i w 1954 roku został zagospodarowany przez dyrekcję ZOO. Innym budynkiem jest Młyn Wodny z XIX wieku. Co ciekawe, wewnątrz działa restauracja.
Więcej ciekawostek znajdziecie w artykule poniżej.
A jeśli chcielibyście zobaczyć piękny film o Gdańskim Ogrodzie Zoologicznym, zapraszam poniżej:
5. Mniej znany, a jakże CIEKAWY zabytek
Oliwa słynie z Parku Oliwskiego, Katedry Oliwskiej bądź znanego i pięknego Ogrodu Zoologicznego. Jednocześnie dzielnica posiada wiele mniej znanych zakątków i zabytków, które również zasługują na uwagę. Takim zabytkiem jest Kuźnia Wodna, która jest JEDYNYM w Polsce tego typu czynnym obiektem. Pierwsza wzmianka o kuźni pochodzi z końcówki XVI wieku! Zlokalizowana nad stawem i Potokiem Oliwskim, przez wieki służyła produkcji różnych wyrobów metalowych. To niezwykłe dziedzictwo i historia, którą możemy zobaczyć na własne oczy. Nad Potokiem Oliwskim tego typu zakładów było więcej, budynki niektórych przetrwały, ale z rzadka można obserwować jak działają takie miejsca. Poza tym, cała okolica jest świetna na spacer lub rower.
6. Kapliczka przy al. Grunwaldzkiej
Aleja Grunwaldzka, obecnie wielopasmowa droga łącząca Gdańsk z Sopotem i dalej Gdynią, na odcinku Oliwskim zabudowana jest kamienicami z jednej strony, z drugiej mamy pętlę tramwajową i Park Oliwski. Wiele się tutaj dzieje, jest duży ruch aut, gwar i hałas. W takich okolicznościach można nie zauważyć niewielkiej, choć pięknej kapliczki. Owa kapliczka stoi przed kamienicami vis-a-vis pętli tramwajowej. Co ciekawe, jest starsza niż okoliczna zabudowa, bowiem została zbudowana w drugiej połowie XVIII wieku. Wiązało się to z faktem, iż na tej trasie chodziły pielgrzymki z Klasztoru Reformatów na Chełmie do Kalwarii Wejherowskiej. Niestety zdjęcia owej kapliczki nie posiadam, ale TUTAJ dowiecie się więcej i zobaczycie zdjęcia.
7. Co się kryje za Dworem II przy Polankach?
Ludzie nie tylko obecnie marzą o własnym domku z dala od miasta. Tak było również i dawniej w Gdańsku. Z ciasnego miasta choć na chwilę “uciekali” patrycjusze i bogaci kupcy, którzy budowali swoje rezydencje na przedmieściach. Jednym z takich miejsc jest ulica Polanki w Oliwie. Już w XVII wieku wzdłuż ulicy stanęło siedem, a może nawet osiem dworów. Dwory są ponumerowane zaczynając od Oliwy. Na zdjęciu poniżej mamy Dwór II, zwany Quellbrunn. To zdecydowanie najbardziej zadbany dworów przy Polankach. Obecnie stacjonują tutaj siostry Brygidki. Co ciekawe, za dworem znajduje się położony w dolince przepiękny 2 ha park. Mnie kiedyś udało się tam wejść, pytając wcześniej siostry o pozwolenie. Nie wiem jak jest obecnie. Niestety nie mogę znaleźć zdjęć, które wówczas zrobiłem.
Kilka (ważnych) słów na koniec
Dziękuję Was serdecznie za wizytę na blogu i lekturę nowego artykułu. Liczę, że ciekawostki przedstawione powyżej choć kapkę zaspokoiły Wasze oczekiwania.
Przed nami kolejne dzielnice i więcej interesujących historii i faktów. Bo Gdańsk wciąż nie przestaje zaskakiwać!
A tutaj możecie dobrowolnie wesprzeć mą działalność, stawiając mi kawkę 🙂 Dziękuję!
