Cześć Przyjaciele!
Gdańsk kryje OGROM ciekawostek i mało znanych faktów, o których pragnę Wam opowiadać. Na przestrzeni kilkunastu lat świadomej podróży przez swoje miasto, przekonałem się o jednym – to miasto zaskakuje na każdym kroku.
Z tego względu rozpoczynamy nowy cykl artykułów pt. “Ciekawostki gdańskich dzielnic”! Owszem, nie odkryje w ten sposób nawet w 1% tego co kryje stolica Pomorza, jak jest intrygująca i pociągająca, jak wiele ciekawych postaci zrodziła i jak często musiała sobie radzić z przeciwnościami losu.
Mam jednocześnie przekonanie, iż jeśli dokończę ten cykl, będziemy mieli zbiór kilkuset wspaniałych i wartych poznania ciekawostek na temat Gdańska.
W ramach każdego wpisu, wypiszę siedem ciekawostek odnoszących się do konkretnej dzielnicy miasta. W przypadku, gdy trudno będzie mi znaleźć siedem ciekawostek, połączę dwie sąsiadujące ze sobą dzielnice.
To DZIEWIĘTNASTY wpis z tej serii. Pozostałe macie niżej:
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WRZESZCZ – Gdzie bywał król Polski?, jeden z pierwszych takich parków!, wrzeszczański modernizm :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WYSPA SOBIESZEWSKA – Jak natura i człowiek stworzyły wyspę?, zjawiskowa fauna, wyjątkowy prom :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – OLIWA – zabytek ukryty w dolinie, mało znany ogród, najwyższy w północnej Polsce!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – BRZEŹNO – przedwojenne molo, tramwaj z widokiem na plażę, fortyfikacje
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – NOWY PORT – prom, którego nie ma, Teatr Muzyczny w Nowym Porcie?, pamiątka po latarni morskiej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – CHEŁM – tajemnicze nekropolie, ulica Długa i widok na morze!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – ORUNIA – warzywniak, który przenosi w czasie i ślady po linii tramwajowej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STOGI – tańce nad jeziorem, najszersza plaża i dlaczego Stogi to wyjątkowe miejsce?
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Górki Zachodnie – tramwaj wodny, którego nie ma, ukryte jezioro i plaża nad rzeką
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Siedlce – ul. Kościelna bez kościoła, największy taki cmentarz i najstarszy budynek
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – GŁÓWNE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – wędrujący gotyk, potężny zegar i niejeden Neptun
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – ciekawostki “Katarzynki”, Mały Młyn, który nie jest młynem i oryginalne zabytki
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE PRZEDMIEŚCIE (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe szkoły, SKARBY dzielnicy i nazwy opowiadające o historii
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Dolne Miasto (Historyczne Śródmieście) – dlaczego Łąkowa nie jest Łąkową?, czy Dolne Miasto było “Małym Amsterdamem”?
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Długie Ogrody (Historyczne Śródmieście) – królewskie orszaki, rokokowy pałac i najmniejszy hotel
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Spichlerze i Ołowianka (Historyczne Śródmieście) – lepsza od Amsterdamu, wyjątkowy spichlerz i aleja jak żadna inna!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Biskupia Górka i Zaroślak (Historyczne Śródmieście) – ulica, której nie ma, podziemna klatka schodowa i nietypowy dzwonek do drzwi!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Nowe Ogrody i Grodzisko (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe pomniki, świątynie i ulica
Na niektórych z Was, szczególnie mieszkańców i osób trochę głębiej interesujących się miastem, nie zrobię wielkiego wrażenia. Mam jednak wrażenie, iż wiele osób może na nowo odkryć Gdańsk. Choćby dlatego warto.
Zapraszam do lektury! Oto 7 ciekawostek o dzielnicy Aniołki
1. Wielka Aleja na dłuższa niż Pola Elizejskie
Wielka Aleja Lipowa została założona dzięki staraniom ówczesnego burmistrza Gdańska – Daniela Gralatha. Na ten cel sprowadzono z Holandii 1416 lip i posadzono w czterech rzędach na długości 2 km. Co ciekawe, słynne Pola Elizejskie w Paryżu mają 1910 metrów. Wielka Aleja w Gdańsku ma już ok. 250 lat, zatem jasnym jest, że tylko część (około 1/4) drzew to oryginalne okazy, jakie posadzono w drugiej połowie XVIII wieku.
Rzecz jasna w stolicy Francji mamy do czynienia z WIELKOMIEJSKĄ przestrzenią ciągnącą się przez przez mocno zurbanizowane tereny, w Gdańsku zaś Wielka Aleja łączy Historyczne Śródmieście z dzielnicą Wrzeszcz, w niemal całości na terenie dzielnicy Aniołki. Mimo tego dobrze wiedzieć, że nasza Wielka Aleja jest dłuższa niż słynne Avenue des Champs-Élysées.
2. Kawiarnia Cafe Halbe Allee
Kawiarnia Cafe Halbe Allee działała w latach 1903-1945. Jak sama nazwa wskazuje, została umiejscowiona w połowie Wielkiej Alei. Najbardziej znana jest z faktu, iż to właśnie tutaj, pod koniec XIX wieku odbył się pierwszy publiczny pokaz oświetlenia elektrycznego w Gdańsku. Obecnie budynek jest w remoncie i już nie mogę się doczekać efektów.
3. Mało znany cmentarz
Nowy Cmentarz św. Brygidy i Józefa został założony na początku XX wieku przy ulicy Antoniego (choć powinno być Ignacego) Giełguda. Istniał kilkadziesiąt lat, kiedy to w 1956 roku go zlikwidowano. Obecnie jedynie układ alejek przypomina, że swego czasu chowano tutaj zmarłych. Nie zachowały się nagrobki, choć czasami ktoś zapali znicz, dowód pamięci o zlikwidowanej nekropolii.
4. Najciekawsza (pod kątem historycznym) nekropolia w Gdańsku?
Cmentarz Garnizonowy został założony po wojnach napoleońskich. Po wejściu przez bramę główną, warto skierować się do górnej części cmentarza. Znajdują się tam interesujące pomniki. Stożek z luf armatnich upamiętnia żołnierzy austriackich z wojny prusko-austriackiej, biały marmurowy krzyż żołnierzy pruskich i francuskich z wojny prusko-francuskiej, wolnostojąca stela żołnierzy rosyjskich zmarłych w niewoli podczas I wojny światowej oraz poległych marynarzy z krążownika “Magdeburg”. Co ciekawe, oddanie im hołdu było argumentem do tego, aby pancernika SMS Schleswig-Holstein wpłynął do gdańskiego portu i zaatakował polską Wojskową Składnicę Tranzytową na Westerplatte 1 września 1939.
5. Skąd wzięła się nazwa dzielnicy?
Dawniej tereny zajmowane przez Aniołki, należały do wsi Suchanino. Mniej więcej w miejscu, gdzie obecnie stoi pomnik-czołg (radziecki T-34), od XIV do początku XIX wieku stał kościół i szpital pod wezwaniem Wszystkich Bożych Aniołów. Zachowały się jedynie jego fundamenty. Kiedy w 1992 roku nadawano dzielnicy nazwę, nawiązano do kościoła i szpitala, stąd mamy właśnie Aniołki.
6. Nie każdy zna ten pomnik
Obelisk ze zdjęcia poniżej jest częścią Cmentarza Żołnierzy Radzieckich, choć zdaje się najmniej znaną, bo i słabo widoczną. Stoi on powyżej głównej części, czyli “pola gwiazd”. Znacie to miejsce?
7. Choć ciężko w to uwierzyć, ten park był PIĘKNY
Park im. Steffensów to jeden z najmniej zadbanych zieleńców w Gdańsku. Rozciąga się na wąskim pasie terenu między Wielką Aleją i torami kolejowymi w granicach dzielnicy Aniołki. Pofałdowane i dziurawe alejki, brak dogodnej małej architektury oraz ciekawej pod kątem użytkowania infrastruktury sprawiają, że mało kto zatrzymuje się tutaj na dłużej.
Tymczasem ów park swego czasu był doprawdy PIĘKNYM miejscem! Założono go z inicjatywy Franza Wilhelma Steffensa (znany gdański malarz), który wykupił grunty z przeznaczeniem na park publiczny. Zaprojektowany przez według projektu Georga Wilhelma Schnibbego i otwarty w 1896 roku został “wyposażony” w egzotyczne okazy drzew, w tym z Ameryki Północnej i Azji. Co więcej, Park Steffensów, obok Parku Oliwskiego, jest najbogatszym dendrologicznie parkiem w Gdańsku!
Kilka (ważnych) słów na koniec
Dziękuję Was serdecznie za wizytę na blogu i lekturę nowego artykułu. Liczę, że ciekawostki przedstawione powyżej choć kapkę zaspokoiły Wasze oczekiwania.
Przed nami kolejne dzielnice i więcej interesujących historii i faktów. Bo Gdańsk wciąż nie przestaje zaskakiwać!