Cześć Przyjaciele!
Gdańsk kryje OGROM ciekawostek i mało znanych faktów, o których pragnę Wam opowiadać. Na przestrzeni kilkunastu lat świadomej podróży przez swoje miasto, przekonałem się o jednym – to miasto zaskakuje na każdym kroku.
Z tego względu rozpoczynamy nowy cykl artykułów pt. “Ciekawostki gdańskich dzielnic”! Owszem, nie odkryje w ten sposób nawet w 1% tego co kryje stolica Pomorza, jak jest intrygująca i pociągająca, jak wiele ciekawych postaci zrodziła i jak często musiała sobie radzić z przeciwnościami losu.
Mam jednocześnie przekonanie, iż jeśli dokończę ten cykl, będziemy mieli zbiór kilkuset wspaniałych i wartych poznania ciekawostek na temat Gdańska.
W ramach każdego wpisu, wypiszę siedem ciekawostek odnoszących się do konkretnej dzielnicy miasta. W przypadku, gdy trudno będzie mi znaleźć siedem ciekawostek, połączę dwie sąsiadujące ze sobą dzielnice.
To DWUDZIESTY TRZECI wpis z tej serii. Pozostałe macie niżej:
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WRZESZCZ – Gdzie bywał król Polski?, jeden z pierwszych takich parków!, wrzeszczański modernizm :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WYSPA SOBIESZEWSKA – Jak natura i człowiek stworzyły wyspę?, zjawiskowa fauna, wyjątkowy prom :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – OLIWA – zabytek ukryty w dolinie, mało znany ogród, najwyższy w północnej Polsce!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – BRZEŹNO – przedwojenne molo, tramwaj z widokiem na plażę, fortyfikacje
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – NOWY PORT – prom, którego nie ma, Teatr Muzyczny w Nowym Porcie?, pamiątka po latarni morskiej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – CHEŁM – tajemnicze nekropolie, ulica Długa i widok na morze!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – ORUNIA – warzywniak, który przenosi w czasie i ślady po linii tramwajowej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STOGI – tańce nad jeziorem, najszersza plaża i dlaczego Stogi to wyjątkowe miejsce?
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Górki Zachodnie – tramwaj wodny, którego nie ma, ukryte jezioro i plaża nad rzeką
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Siedlce – ul. Kościelna bez kościoła, największy taki cmentarz i najstarszy budynek
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – GŁÓWNE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – wędrujący gotyk, potężny zegar i niejeden Neptun
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – ciekawostki “Katarzynki”, Mały Młyn, który nie jest młynem i oryginalne zabytki
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE PRZEDMIEŚCIE (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe szkoły, SKARBY dzielnicy i nazwy opowiadające o historii
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Dolne Miasto (Historyczne Śródmieście) – dlaczego Łąkowa nie jest Łąkową?, czy Dolne Miasto było “Małym Amsterdamem”?
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Długie Ogrody (Historyczne Śródmieście) – królewskie orszaki, rokokowy pałac i najmniejszy hotel
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Spichlerze i Ołowianka (Historyczne Śródmieście) – lepsza od Amsterdamu, wyjątkowy spichlerz i aleja jak żadna inna!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Biskupia Górka i Zaroślak (Historyczne Śródmieście) – ulica, której nie ma, podziemna klatka schodowa i nietypowy dzwonek do drzwi!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Nowe Ogrody i Grodzisko (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe pomniki, świątynie i ulica
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Aniołki – o cmentarzach, parkach i pomnikach
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Suchanino – o historii, jeziorku i linii tramwajowej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Piecki-Migowo – pszczoły, dwory i nazewnictwo
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – BRĘTOWO – miejsca ukryte nad Strzyżą i w lesie
Na niektórych z Was, szczególnie mieszkańców i osób trochę głębiej interesujących się miastem, nie zrobię wielkiego wrażenia. Mam jednak wrażenie, iż wiele osób może na nowo odkryć Gdańsk. Choćby dlatego warto.
Zapraszam do lektury! Oto 7 ciekawostek na temat Przymorza
1. Przymorze też leży nad morzem
Przymorze też leży nad morzem – stwierdzenie niby oczywiste, ale czy na pewno? Przymorze mocno kojarzy się nam z wielkim blokowiskiem, które owszem, położone jest niedaleko brzegu Zatoki Gdańskiej, ale czy jego granice tam sięgają? Czy spacerując plażą między Brzeźnem a Jelitkowem pomyśleliście, że właśnie weszliście na teren Przymorza? Jak wielu turystów o tym wie? Wg wikimapii i oficjalnego podziału administracyjnego Gdańska, granica Przymorza przebiega wzdłuż alejki na przedłużeniu Al. Jana Pawła II, dotyka molo, by dalej biec zgodnie z linią brzegową. A zatem, można rzec, że molo po części należy do Przymorza.
2. Najdłuższy w Polsce!
Na Przymorzu stoi NAJdłuższy blok w Polsce, a mianowicie falowiec. Ten konkretny, stojący wzdłuż ulicy Obrońców Wybrzeża, jest długi na… ok. 860 metrów! Nie ma w naszym kraju drugiego takiego budynku mieszkalnego. Zbudowany w latach 1970-1973 falowiec, zaprojektowali Tadeusz Różański, Danuta Olędzka i Janusz Morek. Co ciekawe, ten jeden blok ma aż cztery adresy, wzdłuż niego znajdują się trzy przystanki autobusowe, zaś spacer “dookoła bloku” równa się 2 km.
3. “Książęcy Widok”
Książęcy Widok, a więc oś widokowa pozwalająca dostrzec Zatokę Gdańską z Parku Oliwskiego, najczęściej omawiana jest odnośnie Oliwy. Tymczasem, aby ów widok mógł dojść do skutku, potrzeba było wyciąć pas lasu. Jedną z ulic, której bieg pokrywa się z ową osią widokową, jest ulica Bolesława Krzywoustego. Patrząc na mapę doskonale widać jak przedłużeniem podłużnego stawu w Parku Oliwskim jest właśnie ulica Bolesława Krzywoustego. Spacerując ową ulicą warto zdać sobie sprawę, że w XVIII wieku wycięto tutaj pas zieleni, aby umożliwić oglądanie morza z Parku Oliwskiego.
4. Ulice i ich dawne nazwy
Ulice na Przymorzu po wojnie zyskały nowe nazewnictwo, a jak było wcześniej? Arkońska zwała się Straslunder Straße, Bolesława Krzywoustego była Fürstliche Aussicht (Książęcy Widok), Beniowskiego nazywała się Blücherstraße, Chłopska Konradshammerstraße, zaś Kołobrzeska Lübeckerstraße. Jak sądzicie, obecne nazwy lepiej pasują do charakteru Przymorza, czy jednak te przedwojenne?
5. Obecne granice dzielnicy vs historia
Przymorze Małe i Przymorze Wielkie zajmują łącznie ok. 5,5 km2, a zatem niemały obszar 550 ha. Tak jest obecnie, a jak było dawniej? Jak się okazuje, historycznie terminem Przymorze określano teren nad Potokiem Oliwskim – teren od Piastowskiej na północ i południowa część dzisiejszej dzielnicy Żabianka-Wejhera-Jelitkowo-Tysiąclecia. Znaczną część dzisiejszego Przymorza zajmowały tereny należące do Zaspy (część południowa i wschodnia) natomiast część zachodnia (bliżej linii kolejowej) zaliczało się do Oliwy.
6. Jak duży jest Park Reagana?
Szukając w internecie informacji na temat powierzchni Parku Reagana, najczęściej czytam o 85 ha (Wikipedia, Gdański Zarząd Dróg i Zieleni), zaś na oficjalnej stronie miasta mamy podane… 55 ha! Jedynie w Gedanopedii podano, iż park został powiększony i ma około 100 ha powierzchni. Sprawdziłem to i rzeczywiście, Park Ronalda Regana, licząc teren między alejką na przedłużeniu Al. Jana Pawła II a ulicą Pomorską oraz między nadmorskim pasem lasu a ulicami Czarny Dwór, Lecha Kaczyńskiego i Tysiąclecia, ma niemal 100 ha.
Jeśli jednak wliczyć teren lasu, który zdecydowanie nie jest w tym miejscu li tylko dzikim lasem (infrastruktura parkowa jest tutaj obecna), mielibyśmy łącznie 140 ha.
7. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu…
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu Przymorze – jedna z gęściej zabudowanych dzielnic Gdańska – przypominała podmiejską wieś. W TYM ARTYKULE zobaczycie skrzyżowanie dzisiejszych ulic Jagiellońskiej i Chłopskiej, które wówczas, w latach 60-tych, wyglądało zgoła odmiennie. Nie tylko krajobraz się zmienił, to również nazwa ulicy Jagiellońskiej. Jak możecie przeczytać, dzisiejsza Jagiellońska nosiła nazwę ulicy Patrice Lumumby – premiera Demokratycznej Republiki Konga.
Kilka (ważnych) słów na koniec
Dziękuję Wam serdecznie za wizytę na blogu i lekturę nowego artykułu. Liczę, że ciekawostki przedstawione powyżej choć kapkę zaspokoiły Wasze oczekiwania.
Przed nami kolejne dzielnice i więcej interesujących historii i faktów. Bo Gdańsk wciąż nie przestaje zaskakiwać!