Cześć Przyjaciele!
Gdańsk kryje OGROM ciekawostek i mało znanych faktów, o których pragnę Wam opowiadać. Na przestrzeni kilkunastu lat świadomej podróży przez swoje miasto, przekonałem się o jednym – to miasto zaskakuje na każdym kroku.
Z tego względu rozpoczynamy nowy cykl artykułów pt. “Ciekawostki gdańskich dzielnic”! Owszem, nie odkryje w ten sposób nawet w 1% tego co kryje stolica Pomorza, jak jest intrygująca i pociągająca, jak wiele ciekawych postaci zrodziła i jak często musiała sobie radzić z przeciwnościami losu.
Mam jednocześnie przekonanie, iż jeśli dokończę ten cykl, będziemy mieli zbiór kilkuset wspaniałych i wartych poznania ciekawostek na temat Gdańska.
W ramach każdego wpisu, wypiszę siedem ciekawostek odnoszących się do konkretnej dzielnicy miasta. W przypadku, gdy trudno będzie mi znaleźć siedem ciekawostek, połączę dwie sąsiadujące ze sobą dzielnice.
To DWUDZIESTY CZWARTY wpis z tej serii. Pozostałe macie niżej:
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WRZESZCZ – Gdzie bywał król Polski?, jeden z pierwszych takich parków!, wrzeszczański modernizm :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – WYSPA SOBIESZEWSKA – Jak natura i człowiek stworzyły wyspę?, zjawiskowa fauna, wyjątkowy prom :O
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – OLIWA – zabytek ukryty w dolinie, mało znany ogród, najwyższy w północnej Polsce!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – BRZEŹNO – przedwojenne molo, tramwaj z widokiem na plażę, fortyfikacje
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – NOWY PORT – prom, którego nie ma, Teatr Muzyczny w Nowym Porcie?, pamiątka po latarni morskiej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – CHEŁM – tajemnicze nekropolie, ulica Długa i widok na morze!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – ORUNIA – warzywniak, który przenosi w czasie i ślady po linii tramwajowej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STOGI – tańce nad jeziorem, najszersza plaża i dlaczego Stogi to wyjątkowe miejsce?
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Górki Zachodnie – tramwaj wodny, którego nie ma, ukryte jezioro i plaża nad rzeką
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Siedlce – ul. Kościelna bez kościoła, największy taki cmentarz i najstarszy budynek
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – GŁÓWNE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – wędrujący gotyk, potężny zegar i niejeden Neptun
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE MIASTO (Historyczne Śródmieście) – ciekawostki “Katarzynki”, Mały Młyn, który nie jest młynem i oryginalne zabytki
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – STARE PRZEDMIEŚCIE (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe szkoły, SKARBY dzielnicy i nazwy opowiadające o historii
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Dolne Miasto (Historyczne Śródmieście) – dlaczego Łąkowa nie jest Łąkową?, czy Dolne Miasto było “Małym Amsterdamem”?
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Długie Ogrody (Historyczne Śródmieście) – królewskie orszaki, rokokowy pałac i najmniejszy hotel
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Spichlerze i Ołowianka (Historyczne Śródmieście) – lepsza od Amsterdamu, wyjątkowy spichlerz i aleja jak żadna inna!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Biskupia Górka i Zaroślak (Historyczne Śródmieście) – ulica, której nie ma, podziemna klatka schodowa i nietypowy dzwonek do drzwi!
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Nowe Ogrody i Grodzisko (Historyczne Śródmieście) – wyjątkowe pomniki, świątynie i ulica
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Aniołki – o cmentarzach, parkach i pomnikach
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Suchanino – o historii, jeziorku i linii tramwajowej
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – Piecki-Migowo – pszczoły, dwory i nazewnictwo
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – BRĘTOWO – miejsca ukryte nad Strzyżą i w lesie
- Ciekawostki gdańskich dzielnic – PRZYMORZE – najdłuższy w Polsce, największy w Gdańsku, granice dzielnicy
Na niektórych z Was, szczególnie mieszkańców i osób trochę głębiej interesujących się miastem, nie zrobię wielkiego wrażenia. Mam jednak wrażenie, iż wiele osób może na nowo odkryć Gdańsk. Choćby dlatego warto.
Zapraszam do lektury! Oto 7 ciekawostek na temat Ujeściska
1. Nazwa dzielnicy
Historia tej części Gdańska sięga czternastego stulecia (1338 rok). Wówczas właśnie zapisano pierwszą, używaną przez Polaków nazwę wsi – Mesthin, czyli Mieścin lub Mieścino. Od 1379 roku zwana z Niemieckiego Wonneberg, co można przetłumaczyć na: góra szczęścia, albo szczęśliwa góra. Skąd więc Ujeścisko? Otóż historyk Wojciech Kętrzyński już w 1879 roku tłumaczył Wonneberg jako Wujeścisko, co dało efekt w postaci obecnej nazwy.
2. Zabytkowy kościół na Ujeścisku?
Aktualnie Ujeścisko jest to mocno zurbanizowaną i gęsto zaludnioną dzielnicą dużego miasta, jednakże przez wieki było jedną z wiosek w okolicy Gdańska. Patrząc na liczne osiedla, linie tramwajowe i szerokie arterie ciężko w to uwierzyć, jednakże wciąż są miejsca świadczące o sielskiej przeszłości Ujeściska. Takim jest okolica przy skrzyżowaniu ulic Warszawskiej, Kieleckiej, Cedrowej i Łódzkiej. Właśnie tutaj w XVII wieku zbudowano Kościół Św. Jerzego. Niewielka świątynia w konstrukcji ryglowej nie przetrwała 1945 roku. Można za to zobaczyć dawną plebanię z 1876 roku, obecnie dom mieszkalny.
3. Stara (nie)zapomniana nekropolia
Ewangelicką nekropolie przy dzisiejszej ulicy Cedrowej założono w 1674 roku. Cmentarz działał długo, bo aż do ostatniej wojny, po której, w 1961 roku, został zamknięty. Wciąż można zobaczyć tam stare nagrobki, choć wiele osób bezrefleksyjnie je mija. Niestety nie mam zdjęć tego miejsca, jednakże polecam Waszej lekturze artykuł autorstwa Ewy Kowalskiej (do przeczytania tutaj -> Ibedeker).
4. Kozacza Góra, a tam…
Wznosząca się 77 metrów n.p.m. Kozacza Góra zlokalizowana jest w południowej części Ujeściska. Nazwa morenowego wzgórza nawiązuje do walk toczonych na terenie dzisiejszego Ujeściska, a dokładniej do zbrojnych rosyjskich Kozaków oblegających od tej strony Gdańsk w 1813 roku. Aktualnie na szczycie wzgórza ulokowana jest 17-metrowa wieża widokowa. Nie jest tak popularna jak ta na Pachołku, nie oferuje widoku na morze, ale mimo tego zapewnia bardzo fajne spojrzenie na okoliczne dzielnice.
5. Ulicą Łostowicką na Ujeścisko
Przedwojenna nazwa ulicy Łostowickiej – Wonneberger Weg – mówiła o tym, że prowadzi ona na Ujeścisko (Wonneberg to przedwojenna nazwa Ujeściska). Obecna nazwa wprowadza więc błąd, gdyż Łostowice znajdują się za Ujeściskiem. Jak więc powinna się nazywać owa ulica? Ujeściska, Na Ujeścisko, Do Ujeściska? Jak sądzicie?
6. Co Wzgórze Mickiewicza ma wspólnego z Ujeściskiem?
Wzgórze Mickiewicza to obecnie wydzielona dzielnica Gdańska zabudowana domami jednorodzinnymi od lat 80-tych XX wieku. Co ciekawe, teren obecnego osiedla, już w 1935 roku był przeznaczony pod zabudowę. Nazywano go wówczas Nowym Ujeściskiem (Neuwonneberg).
7. Cmentarz Łostowicki. Czy aby na pewno?
Ulica Łostowicka, Cmentarz Łostowicki – wszystko wydaje się sensowne i logiczne. A jednak takie nie jest. O ulicy Łostowickiej już Wam wspomniałem, a jak to jest z największą nekropolią w Gdańsku? Nazwa sugeruje, że cmentarz znajduje się na Łostowicach, a tak… NIE JEST. Założono go w 1979 roku na terenie pól uprawnych dawnej wsi Ujeścisko. A zatem, obecna nazwa jest błędna i wprowadzająca w błąd.
Kilka (ważnych) słów na koniec
Dziękuję Wam serdecznie za wizytę na blogu i lekturę nowego artykułu. Liczę, że ciekawostki przedstawione powyżej choć kapkę zaspokoiły Wasze oczekiwania.
Przed nami kolejne dzielnice i więcej interesujących historii i faktów. Bo Gdańsk wciąż nie przestaje zaskakiwać!
A tutaj możecie dobrowolnie wesprzeć mą działalność, stawiając mi kawkę 🙂 Dziękuję!
