Ciekawostki gdańskich dzielnic – KOKOSZKI – cegły, które budowały Gdańsk, granica Wolnego Miasta Gdańska, ukryty zabytek

C

Cześć Przyjaciele!

Gdańsk kryje OGROM ciekawostek i mało znanych faktów, o których pragnę Wam opowiadać. Na przestrzeni kilkunastu lat świadomej podróży przez swoje miasto, przekonałem się o jednym – to miasto zaskakuje na każdym kroku.

Z tego względu rozpoczynamy nowy cykl artykułów pt. “Ciekawostki gdańskich dzielnic”! Owszem, nie odkryje w ten sposób nawet w 1% tego co kryje stolica Pomorza, jak jest intrygująca i pociągająca, jak wiele ciekawych postaci zrodziła i jak często musiała sobie radzić z przeciwnościami losu.

Mam jednocześnie przekonanie, iż jeśli dokończę ten cykl, będziemy mieli zbiór kilkuset wspaniałych i wartych poznania ciekawostek na temat Gdańska.


Podobają Ci się moje wpisy? Możesz postawić mi kawę i w ten sposób wesprzeć pracę na blogu 🙂

Postaw mi kawę na buycoffee.to


W ramach każdego wpisu, wypiszę siedem ciekawostek odnoszących się do konkretnej dzielnicy miasta. W przypadku, gdy trudno będzie mi znaleźć siedem ciekawostek, połączę dwie sąsiadujące ze sobą dzielnice.

To DWUDZIESTY PIĄTY wpis z tej serii. Pozostałe macie niżej:

Na niektórych z Was, szczególnie mieszkańców i osób trochę głębiej interesujących się miastem, nie zrobię wielkiego wrażenia. Mam jednak wrażenie, iż wiele osób może na nowo odkryć Gdańsk. Choćby dlatego warto.

Zapraszam do lektury! Oto 7 ciekawostek na temat Kokoszek


1. Nazwa dzielnicy

Najstarszą nazwą obecnej dzielnicy Gdańska było Koprzywno (Coprisivino, 1342 rok). Osadę zniszczono w czasie wojny trzynastoletniej, po czym zbudowano nową, należącą do rodziny o nazwisku, od którego wzięła się obecna nazwa – Kokoszki. Wieś była również nazywana Burggraben, co miało związek z tym, iż została kupiona przez patrycjuszowską rodzinę Werdenów. Johann von Werden sprawował między innymi godność królewskiego burgrabiego, stąd nazwa.

2. Granica Wolnego Miasta Gdańska

Na Kokoszkach, tuż obok Pozytywnej Szkoły Podstawowej, można trafić na stary kamień graniczny i tablice informacyjną. Ów kamień znaleziono kilkadziesiąt lat temu w oliwskich lasach, a wyznaczał on granice między Polską a Wolnym Miastem Gdańsk. Ustawiono go tutaj nie bez przyczyny, gdyż nieopodal, w latach 1920-1939, funkcjonował posterunek graniczny. Jeśli spojrzycie na kamień, ujrzycie litery: P [Polen] i FD [Freie Danzig].

3. Ukryty staw

Mieszkańcy okolic niewątpliwie znają to miejsce, ale mam wrażenie, że WIELU pozostałych mieszkańców Gdańska, nie ma o nim bladego pojęcia. A więc jako ciekawostkę podaje, że na południe od ulicy Kartuskiej na wysokości ulicy Nowatorów, znajduje się takie oto miejsce. Zielone, dzikie, spokojne, warte odkrycia.

4. Ukryty (zabytkowy) Dwór

Obecna dzielnica Kokoszki to kilka dawnych wsi, między innymi Kiełpino. Na pierwszy rzut oka nie widać zabytków, a jednak, są! Chociażby ukryty przed wzrokiem Dwór Kiełpino. Sięga on swą historią dalekiego XVII wieku, choć obecnego kształtu nabrał w XIX wieku, kiedy posiadłość nabył Stanisław Carl von Gralath, wnuk fundatora Wielkiej Alei – Daniela Gralatha. Dwór jest w rękach prywatnych, ale można podejść i spojrzeć jak się prezentuje.

5. Widok na startujące samoloty

Inną dawną wsią, składającą się na obecną dzielnice Kokoszki, jest Bysewo. Bysewo graniczy z terenem lotniska i właśnie z tej strony mamy możliwość podejrzeć start lub lądowanie samolotu. Na przedłużeniu ulicy Budowlanych ma miejsce punkt obserwacyjny w postaci niedużej górki, z której dobrze widoczna jest płyta lotniska.

6. Cegły, które budowały Gdańsk

Cegielnia w Kokoszkach powstała na początku XIX wieku i znajdowała się w okolicy dzisiejszej ulicy Dojazdowej. Na jej potrzeby wydobywano glinę, czego pozostałością jest zagłębienie terenu za Kościołem Św. Brata Alberta. Z cegieł wytwarzanych w kokoszkowskiej cegielni powstało wiele znanych każdemu budynków w Gdańsku. Chociażby budynki w stoczni Schichaua w Gdańsku, forty i schrony na Górze Gradowej bądź szkoła przy ul. Lastadia (przy obecnym Targu Maślanym, dawniej Winterplatz). Przechodząc następnym razem obok tego czy innych budynków warto pomyśleć, że cegły, z których zostały wzniesione, pochodzą z cegielni w Kokoszkach.

7. Kolej “kokoszkowska”

Całkiem niedawno, bo w 2024 roku, oddano do użytku tzw. “bajpas kartuski”, a więc linie kolejową między Gdańskiem a Kartuzami przez Kokoszki i Starą Piłę. Do tej pory wszystkie pociągi jechały obok Portu Lotniczego. Ciekawostką jest fakt, iż historia owej linii kolejowej, sięga 1914 roku! Wówczas nastąpiło otwarcie linii kolejowej między Wrzeszczem a Starą Piłą. Przez długie (powojenne) lata nieużytkowana, niedawno, co mocno cieszy, reaktywowana.


Kilka (ważnych) słów na koniec

Dziękuję Wam serdecznie za wizytę na blogu i lekturę nowego artykułu. Liczę, że ciekawostki przedstawione powyżej choć kapkę zaspokoiły Wasze oczekiwania.

Przed nami kolejne dzielnice i więcej interesujących historii i faktów. Bo Gdańsk wciąż nie przestaje zaskakiwać!

A tutaj możecie dobrowolnie wesprzeć mą działalność, stawiając mi kawkę 🙂 Dziękuję!

Postaw mi kawę na buycoffee.to

Zapraszam Was serdecznie do obserwowania mnie na FB i IG, gdzie regularnie wrzucam zdjęcia oraz dzielę się przemyśleniami na temat Gdańska.

Odkrywajcie Gdańsk, pokazujcie innym i cieszcie się tym! Pozdrawiam, Cześć!

O autorze

Kamil Sulewski

Cześć, jestem Kamil. W wieku osiemnastu lat zainteresowałem się Gdańskiem i generalnie miejskością, co wciągnęło mnie bez końca. Interesuje się historią miasta, inwestycjami, lecz nade wszystko świadomym kontaktem z przestrzenią publiczną.

Dodaj komentarz

O Mnie

Kamil Sulewski

Cześć, jestem Kamil. W wieku osiemnastu lat zainteresowałem się Gdańskiem i generalnie miejskością, co wciągnęło mnie bez końca. Interesuje się historią miasta, inwestycjami, lecz nade wszystko świadomym kontaktem z przestrzenią publiczną.

Postaw mi kawę na buycoffee.to

Ostatnie wpisy

Archiwa